VIA’s ECOnomie gebruikt ‘eco’ niet slechts als voorvoegsel, maar als fundament.
Geen economie die extractie beloont en alles reduceert tot geld en winst. Maar een ECOnomie die weer in relatie staat tot de wereld om ons heen. Aangezien er zonder een gezond ecosysteem geen economie mogelijk is.
Wij schrijven ECOnomie met hoofdletters, omdat ecologie ons uitgangspunt is.
Met een voedzame economie als motor.
Hedendaagse realiteit:
De Monocultuur-maatschappij
Onze samenleving verwordt tot een monocultuur:
gestandaardiseerd, schaalbaar en efficiënt. Maar totaal uitgeput.
In plaats van een levendig ecosysteem waarin diversiteit bloeit, zien we een markt die gedomineerd wordt door enkele grote spelers. Waar je ook kijkt, lijken producten verschillend. Ze komen echter vaak voort uit dezelfde fabriek, hetzelfde platform en dezelfde logica van winstmaximalisatie.
Kleine ondernemers verdwijnen uit het straatbeeld. Creatieve initiatieven worden opgeslokt of overschaduwd. Gemeenschappen raken hun veerkracht kwijt. De keuze lijkt eindeloos, maar de oorsprong is steeds dezelfde.
Zoals een monocultuur de bodem uitput, put dit systeem onze economie, cultuur en ecologie uit. Het maakt ons afhankelijk, kwetsbaar en stuurloos bij tegenslag. Waar vroeger ontmoeting, ambacht en betekenis centraal stonden, heerst nu een wereld van anonieme distributie, algoritmische keuzes en verdwijnende menselijkheid. De monocultuur-maatschappij lijkt efficiënt, maar niets is minder waar. Ze ondermijnt het leven zelf.
Hedendaagse realiteit:
Ongelijke concurrentie
Onze economie lijkt steeds meer op een oceaan waarin een paar megaboten alles leegvissen.
Zij varen met volle netten, gesubsidieerd, geoptimaliseerd, gewapend met marketingmachines. Daartegenover dobberen kleine vissersbootjes: het lokale MKB. Creatief en verbonden met de gemeenschap, maar kwetsbaar. Ze vissen op kwaliteit, betekenis en duurzaamheid, maar raken overschaduwd door lage prijzen, greenwashing en algoritmes die zichtbaarheid kapen.
Zelfs als consumenten wíllen kiezen voor lokaal en eerlijk, vinden ze het vaak niet.
Want de markt is niet neutraal. Multinationals bepalen de spelregels én het speelveld. Met hun schaalvoordeel overspoelen ze de markt met bulkproducten, kopen concurrenten op, drukken prijzen en veroveren plekken waar kleine ondernemers nooit meer terugkomen.
Zo verdwijnt diversiteit. Verzwakt de economie van onderaf. En raakt de consument zijn keuzevrijheid kwijt. Net als in een oceaan zonder beschermde zones: wie niet groot is, gaat ten onder. En wie overleeft, zwemt steeds eenzamer. De strijd is ongelijk. Niet door gebrek aan kwaliteit, maar door gebrek aan eerlijk speelveld.
Hedendaagse oplossing:
De permacultuur-maatschappij
Van monocultuur naar permacultuur: een ECOnomie die weer leeft
Stel je een landschap voor dat niet is uitgemolken, maar opgebouwd. Waar diversiteit geen uitzondering is, maar de norm. Waar bomen, gewassen, bloemen en bijen samen een voedend systeem vormen. Geen lijnrechte rijen, maar lagen die elkaar versterken. Geen uitputting, maar regeneratie. Dát is hoe een permacultuur-maatschappij werkt. En dat is wat VIA mogelijk maakt.
In plaats van een economie waarin enkelen domineren, bouwt VIA aan een ecosysteem waarin het geheel sterker wordt door te delen. Kleine ondernemers krijgen ruimte om te wortelen. Samenwerkingen ontstaan organisch. Waarde stroomt terug naar waar het vandaan komt.
Zoals in een voedselbos heeft elke speler zijn plek met zijn eigen ritme, zijn eigen kracht, en een rol in het grotere geheel. Als één boom omvalt, groeien er drie op die plek terug. Via fysieke Impact-stores, (online) verbinding en coöperatief eigenaarschap maakt VIA dit systeem tastbaar, deelbaar en schaalbaar.
Een permacultuur-maatschappij is geen utopie. Het is wat er ontstaat als we economie opnieuw verbinden met leven.
PS: Wil je meer weten over permacultuur?
– Bekijk dan deze video voor een korte uitleg.
– Of deze video voor een mooi voorbeeld uit de praktijk.